E enjte, 26 shtator 2019
KORRUPSIONI - SËMUNDJE E SHOQËRISË QË LË PASOJA NË DEMOKRATI
Konventa kombëtare për Unionin Evropian në Republikën e Maqedonisë së Veriut (NKEU-MK) e miratuara në Kuvend e mbajti Sesionin se saj të tretë plenar, në fokus të të cilës ishte lufta kundër korrupsioni.
Me Konventën kombëtare kryesonte Mileva Gjurovska, koordinatore kombëtare e NKEU-MK dhe kryetare e Lëvizjes evropiane, ndërsa fjalime përshëndetëse drejtuan Stevo Pendarovski, kryetar i Republikës së Maqedonisë së Veriut; Edvard Kukan, anëtar i mëparshëm i Parlamentit Evropian; Nikolla Poposki, kryetar i Këshillit kombëtar për eurointegrime; Andrej Zhernovski, zëvendës-ministër i punëve të jashtme; Erik Janovski, përfaqësues i USAID dhe Tomash Strazhaj, drejtor i Asociacionit slloven për politikë të jashtme.
Gjurovska theksoi se Konventa ka sjellë vlera në proceset eurointegruese, strategjia për veprim të bashkë të të gjithë kryerësve të procesit, dorësa duke i shfrytëzuar përvojat të Sllovakisë, e mori titullin - praktikë e mirë për hyrje në UE.
Konventa drejtohet në kapitujt 23 dhe 24 të interesi për procesin eurointegrues, por edhe në kapitullin 27, e cila ka të bëjë me ndryshimet klimatike dhe mjedisin jetësor.
Kryetari Pendarovski sugjeroi se në luftën kundër krimit dhe korrupsionit nuk mund të ketë rezultate të mira nëse nuk ka ballafaqim sistemor dhe sistem të vlerave, i cili do të jetë i ndërtuar në kritere evropiane, ndërsa për çka është e nevojshme vullnet qartë i shprehur i të gjithë faktorëve politik në shtet. Korrupsioni është problem me të cilin ballafaqohen pothuajse të gjitha shtetet edhe ai shpesh kërkon edhe marrëveshje të përbashkët. As vendet të cilat në zhvillimin e tyre kanë arritur shkallë më të lartë të demokracisë, nuk janë imun në raste të korrupsioni të rëndë. Ai e inkurajojë punën e Komisionit të antikorrupsionit në luftën kundër të gjitha rasteve të korrupsionit dhe konflikti të interesi, i cili jep shpresë se gjendja ndryshohet në më mirë, ndërsa punën e tyre duhet ta përcjellë edhe më tej vazhdon edhe efekturon prokuroi publike mirë të përgatitur dhe gjyqësi të pavarur.
Kukan theksoi se për vetëm tre javë Këshilli i UE-së do ta miratojë vendimin për marrje të datës për bisedime, me mendim për lajm pozitiv nga Brukseli.
Nga ana e vet, Poposki shprehu besim se do të vijë deri në ndryshime, por nëse nuk ndërtojmë imixh të vendi evropian, do ta prolongojmë hyrjen në UE.
Zëvendës-ministri Zhernovski dërgoi porosi se vendi është i fortë dhe i përgatitur të fillojë analizë të tërthortë të procesit të qasjes në UE.
Janovski theksoi se USAID janë të bashkuar në vizionin për integrim të plotë të vendeve në UE, njëherë dërgoi falënderim te grupet e punës të cilit punojnë në rekomandimet dhe ftoi në implementimin e tyre dhe zbatim të plani aksionar dhe rezultate reale.
Ndërtimi i kapaciteteve të partnerit lokal është qëllimi i Asociacionit sllovak për politikë të jashtme, si dhe zbatimi i përvojës sllovake në sferën e korrupsionit, theksoi drejtori Strazhaj.
Pjesëmarrësit debatonin në Panel-diskutimin në temë: Si kundër korrupsionit?, me të cilën modelonte Aleksandra Daenoska-Trendafilova, ku ndanë përvoja të tyre nga praktika e deritashme dhe parashikime të ardhshme në temat në vijim: "Praktika e Gjykatës evropiane për të drejta të njeriut për konfiskimin e pronës të fituar pa leje", "Si të luftojmë kundër korrupsionit? - përvojat të Britanisë së Madhe", "Konfiskimi në praktikat të luftës me korrupsionin në Republikën e Maqedonisë së Veriut", "Iniciativa rajonale për luftë kundër korrupsionit (RAI) "Roli i RAI në luftën kundër korrupsionit", "Përforcimi i antikorrupsionit në Evropën Juglindore nëpërmjet përmirësimit të masave për konfiskim të mjeteve" dhe "Përvojat të parandalimit të korrupsionit në Republikën e Maqedonisë së Veriut".
Në diskutimet ishte theksuar se krimi i organizuar lulëzon, ndërsa grupet kriminele të lidhura me korrupsionin janë një nga më rezistentet. Mashtrimi, mitmarja, keqpërdorimi i tregut, larja dhe transferi i parave, mjetet të fituara në mënyrë joligjore, janë probleme globale. Korrupsioni e ndan çdo shoqëri edhe pikërisht për shkak të asaj është e nevojshme zhvillim i strategjisë së re, ekzistimi i ligjeve, por edhe më e rëndësishmeje implementimi i të njëjtave në luftën kundër korrupsioni në plan ndërkombëtar.
Sesioni final, në të cilën moderator ishte profesori Blerim Reka, ishe e përkushtuar në detyrat e punës të cilat sugjerojnë në rëndësi të madhe të Konventës Kombëtare për UE-së, si rrumbullakim i ciklit të parë.
Deputetja Shpresa Hadri, duke e vlerësuar tubimin e sotëm si forum i shkëlqyeshëm për bisedim të hapur për çështje me interes të përbashkët, u përqendrua në rëndësinë e marrjes së datës për fillim të bisedimeve për anëtarësim në UE dhe përparësia e luftës me korrupsionin, si një nga sfidat të rrugës eurointegruese.
Në vazhdim, nga ana e diskutuesve vijonin këshilla të dobishme dhe shembuj nga përvoja të drejtpërdrejta në drejtim të eurointegrimeve, për atë që nuk pritet, deri ku jemi, cilat janë sfidat kryesore dhe çka të presim së shpejti. Në këtë kontekst, fokusi sonte është në Bundestag, i cili vendos nëse vendi do të marrë "dritë të gjelbër" për fillim të bisedimeve.
Në fund ishte theksuar se Konventa ndërkombëtare për UE është platforma e vetme qytetare e cila vepron në katër kapituj nga procesi i bisedimeve. Për afrim pran publikut për gjithçka që është punuar, të gjitha diskutimet, konkluzionet, rekomandime në Konventë, është përpiluar një publikim: "Libër i rekomandimeve të NKEU-MK". Në të shtohen analiza të ekspertëve çfarë janë gjendjet në kapitujt në të cilat është punuar dhe në çka duhet të përkushtohet kujdes në shqyrtimin e këtyre kapitujve.